Nieuwe, groene belevenissen op de kinderboerderij
De roep van de pauw, de grazende koeien en schapen: een bezoekje aan kinderboerderij de Baak begint natuurlijk met genieten van de dieren! Maar als je rustig rondkijkt, zie je dat er meer gebeurt. Zijn de bijenhotels, de regentonnen en de kruidentuintjes rond de bomen je al eens opgevallen?
‘Wat ben je aan het doen?’ horen coördinatoren Chantal Salaroe en Eline de Wit regelmatig een kinderstem. Zo hebben ze vaak leuke gesprekjes over dieren en natuur. “We hebben een voorbeeldfunctie, daarom denken we extra goed na over wat we doen en wat we willen overbrengen”, vertelt Chantal.
Meten is weten
Daarom is bijvoorbeeld op een groot digitaal bord te zien wat de zonnepanelen opbrengen. Ook informatief is de grondwatermeter in een hoek van het terrein. Op een grote zuil is af te lezen hoe hoog of laag het water onder onze voeten staat. “Het maakt je echt wel bewuster”, zegt Chantal. “Ik ga zelf regelmatig even kijken en zie dan wat een flinke regenbui met het grondwaterpeil doet, of hoe de meter juist helemaal in de rode cijfers komt als het lang droog is.”
Zuinig met water
Grondwater kan zelfs in Nederland schaars zijn, laat de meter zien. Op de kinderboerderij wordt daarom zuinig omgegaan met water. Er staan sinds kort drie regentonnen op verschillende plekken van het terrein. “En als we het water uit de drinkflessen van de knaagdieren verversen, verzamelen we het oude water in een emmer”, legt Eline uit. “Het water uit de tonnen en de emmers gebruiken we voor de planten. Het gaat ons niet alleen om het hergebruik, maar ook om de bewustwording bij onze vrijwilligers en stagiairs.”
Creatief hergebruik
Maar actief informatie overbrengen is niet de enige manier om bezoekers te inspireren. Het team is bijvoorbeeld heel creatief in hergebruik. Eline is op dit moment verjaardagslingers aan het maken van oude werkkleding. “Dat gaan we niet wegdoen! Het is juist leuk om aan de kinderen te laten zien dat spullen een nieuw leven kunnen krijgen”, vertelt ze. “Een collega heeft van oude waterbakken lampen gemaakt.”
Ook leuk: een oude kruiwagen krijgt binnenkort een nieuw leven als krui-den-wagen: er komen kruidenplantjes in te staan.
Van schapenwol tot plantenvoeding
Nog een mooi voorbeeld is het hergebruik van de schapenwol. Er gaan altijd wel een paar tassen naar creatieve mensen die er iets mee kunnen, maar er blijft veel over. “Onze wol is namelijk vuil, omdat onze schapen uit een ruif eten”, vertelt Chantal. “Er zitten strootjes in de vacht, en dat is veel werk om schoon te maken voor je het kunt gebruiken om te bewerken.”
Eline vond het zonde om wol bij het restafval te gooien, en zocht daarom naar een oplossing. “Ik heb een bedrijf gevonden dat er plantenvoeding van maakt.”
Groene boerderij
Die plantenvoeding kunnen ze misschien wel zélf gebruiken, want de boerderij wordt steeds rijker aan groen. Rond de platanen zijn een aantal jaar geleden verschillende kruidensoorten geplant, die inmiddels goed zijn uitgegroeid. De marjolein groeit zo weelderig, dat een vrouwtjespauw er een heerlijk verscholen ligplekje in heeft gevonden. Kinderen mogen lekker ruiken aan de kruiden en de verschillende bladsoorten voelen. Ondertussen zijn die planten waardevol voor bijen, hommels en andere insecten. Ook op de vlinderstruiken komen veel insecten af.
“Als je een tijdje bij de kippenhokken staat, zie je er echt veel”, tipt Chantal. “De planten op de kinderboerderij helpen de biodiversiteit. Ik ben imker, dus ik vind dat heel mooi om te zien.”
Wie meer wil weten, kan het informatiebord bij het grote bijenhotel bekijken.
Dier- én natuurvriendelijk
Het belangrijkste zijn en blijven de boerderijdieren. Ook daarbij maakt het team bewust duurzame keuzes. De dieren krijgen bijvoorbeeld alleen antibiotica als het écht nodig is. En de bloedluizen waar de kippen regelmatig last van hadden, zijn op een natuurlijke manier bestreden. “Sinds een jaar of zeven zetten we roofmijten uit, die eten de bloedluizen”, zegt Chantal. “Daarnaast hebben we alle kieren van de kippenhokken gedicht, zodat de bloedluizen daar niet tussen kunnen zitten, en de muren witgekalkt, want daar houden ze niet van. Het kost wat volharding en werk, maar we zagen elk jaar dat er minder bloedluizen waren, en dit jaar hebben we ze nog helemaal niet gezien! Dit is een veel vriendelijkere manier dan een chemisch middel gebruiken.”
Waarom dat zo belangrijk is, legt ze ook uit: “De chemicaliën uit gif, geneesmiddelen en antibiotica komen in de natuur terecht. Dat is schadelijk voor planten, dieren en de waterkwaliteit en uiteindelijk ook voor de mens.”
Nieuwe belevenissen op de boerderij
Binnenkort valt er nog meer te beleven: het team werkt namelijk aan een ‘beleeftuin’ vlak bij de ingang. Kinderen kunnen daar op avontuur, terwijl ze al hun zintuigen gebruiken. Want wat ruik je, voel je, zie je allemaal als je de kronkelende route doorloopt?
En er staat nog een project hoog op het wensenlijstje van Chantal en Eline: ze willen graag een moestuin aanleggen. Ondertussen zoeken ze ook inspiratie bij anderen. Op initiatief van De Baak is een overleg opgezet met andere kinderboerderijen in Noord-Holland.
“Het eerste onderwerp dat de deelnemers op de agenda wilden zetten was duurzaamheid”, vertelt Eline. “Het onderwerp leeft erg. Wie weet met wat voor ideeën we thuiskomen!”