Q&A: Aagtenpark

Sinds begin juli staan er artikelen in het Noord-Hollands Dagblad over het Aagtenpark en de CAIJ- en Aagtenbelt. Ook vraagt de krant waar het water op de Aagtendijk vandaan komt. Wij begrijpen dat dat bij u de nodige vragen heeft opgeroepen. Daarom hebben we voor u een aantal zaken op een rijtje gezet.

2 juli 2025

Vraag 1: Kunnen de bramen in het Aagtenpark worden gegeten?

Een handje bramen kan geen kwaad en kan gewoon gegeten worden. Als de bramen rijp zijn, worden deze getest. Tot die tijd wordt het afgeraden om veel bramen te eten. Er worden bordjes geplaatst bij de ingangen van het park om geen bramen te plukken.

Vraag 2: De saneringsmaatregelen (opruimacties van vervuiling) kosten veel geld. In hoeverre is het geld beschikbaar of wordt dan maar de helft gesaneerd?

De gemeenteraad besluit over het beschikbaar stellen van financiële middelen. Op dit moment beschikt de gemeente Beverwijk over een sterke financiële reserve (spaarpot van de gemeente). Er is vertrouwen dat de raad bereid is om hiervoor geld beschikbaar te stellen. De wethouder zal zich hier sterk voor maken."

Vraag 3: Hoe gaat het proces verder? Kunnen bezwaarprocedures (officiële klachten) de zaak vertragen? Het wettelijke recht om bezwaar te maken kan niet omzeild worden.

Bezwaarprocedures kunnen inderdaad de zaak vertragen. Wat we doen, is kijken naar de belangrijkste stakeholders (belanghebbenden) die bezwaar kunnen hebben. Zo zullen we Rijkswaterstaat betrekken over bijvoorbeeld de A22. Waar kijken zij naar en wat voor gegevens hebben zij nodig voor een bepaald stuk zekerheid? Daarmee voorkom je de kans dat iemand bezwaar maakt. Alleen de gemeente ontkomt er niet aan dat we wel de procedure moeten doorlopen. Het enige wat je kunt doen, is proberen zo goed mogelijk te informeren en zoveel mogelijk risico’s en vragen op voorhand weg te nemen. Of er mogelijkheden zijn om de procedure te verkorten, wordt overlegd met de Provincie Noord-Holland.

Vraag 4: Als grondmonsters gemengd worden om te onderzoeken, krijg je dan wel het juiste resultaat? Want grondmonsters worden eigenlijk verdund?

Als je een bepaald gehalte (hoeveelheid) in een mengmonster meet waar drie deelmonsters in zitten, dan zou het gehalte in één van die monsters drie keer zo hoog kunnen liggen als in dat mengmonster. Nu is het zo dat de gehalten die gemeten zijn, zo laag zijn dat het valt onder schone grond. Het zou anders zijn als je heel dicht tegen de normen aan zou zitten. Wat er dan gebeurt, is dat die grondmonsters worden uitgesplitst en afzonderlijk worden onderzocht. Maar er was hier geen aanleiding voor.

Vraag 5: Klopt het dat benzeen slecht oplost in water?

Benzeen is te vergelijken met minerale olie. Dat lost ook niet op in water. Het kan zich wel hechten aan organisch materiaal (plantenresten, bodemdeeltjes). Op basis van de normen wordt gemeten in welke mate het wel in het grondwater zit.

Vraag 6: Hoeveel benzeen zit er eigenlijk in het grondwater?

De hele benzeenbel bedraagt 200.000 m³. Als je kijkt naar het gehalte benzeen daarin, kom je uit op ongeveer 100 liter puur benzeen. We meten hier concentraties die in de orde van microgrammen per liter liggen. Die zijn dus heel laag. Een relatief kleine hoeveelheid benzeen kan dus zo’n omvangrijke verontreiniging (vervuiling) veroorzaken.

Vraag 7: Het soortelijk gewicht (gewicht per liter) van benzeen is lager dan water. Is het mogelijk dat de benzeenconcentratie in de grond hoger is dan in het grondwater?

Dat zou kunnen recht onder de stortplaats. Dat is niet onderzocht.

Vraag 8: Kan het kwaad dat er water in mijn kruipruimte staat?

Er is geen benzeen in de wijk gemeten. Er zit dus geen benzeen in de kruipruimte. Bovendien bevindt het benzeen zich in het grondwater op 15 meter diepte. Het grondwater verspreidt zich horizontaal (van links naar rechts), niet verticaal (van boven naar beneden).

Vraag 9: Waar komt het benzeen vandaan? En wie is daarvoor verantwoordelijk en wiens verantwoordelijkheid is de verontreiniging?

Het benzeen komt naar alle waarschijnlijkheid (grote kans) uit de stortplaats. De stortplaats was een gemeentelijke stortplaats en valt onder de verantwoordelijkheid van de gemeente.

Vraag 10: Hoeveel jaar gaat het ongeveer duren voordat het laatste benzeen eruit is?

Daar zijn nog geen berekeningen voor gedaan. Er wordt rekening gehouden dat het 2 tot 3 jaar duurt voordat de benzeenbel (zowel de pluim (verspreiding in grondwater) als onder de Aagtenbelt) volledig is gesaneerd (opgeruimd).

Vraag 11: In de voorgaande jaren is er een monitoring (controle) opgezet door de gemeente. Die is uiteindelijk niet uitgevoerd, bleek na een tijd tot ieders verrassing. Wie monitort nu de gemeente over wat er nu wordt opgezet, ook daadwerkelijk wordt uitg

De monitoring is jaarlijks uitgevoerd, enkel niet in 2023. De rapporten zijn te vinden op de website. De Omgevingsdienst IJmond ziet erop toe dat de metingen worden uitgevoerd.

Vraag 12: Waarom wordt er geen GRIP-situatie van gemaakt? Dan kan de Veiligheidsregio de leiding nemen?

Een GRIP-situatie (coördinatie bij crisis) kan worden afgekondigd bij een crisissituatie. Dan komt de crisisorganisatie in actie. Er is geen acute crisissituatie. Ook zijn er geen acute gezondheidsrisico’s.

Vraag 13: Is er geen sprake van een gezondheidsrisico?

Er kan pas een gezondheidsrisico optreden als er contact is met een verontreiniging (vervuiling) en regelmatige blootstelling (blootgesteld worden) over een lange periode.

Hier gaat het om een verontreiniging die op 15 meter diepte is en waar mensen niet mee in contact kunnen komen. Van de stoffen die gevonden zijn in het grondwater zijn de concentraties ver beneden de gezondheidskundige risicowaarden (grens waarbij risico’s voor gezondheid ontstaan).

Vraag 14: Hoe zit het met de kwaliteit van het water van de percolaatsloot (sloot waar water uit afval doorheen sijpelt)? Er wordt daar veel met honden gelopen, en die willen erin zwemmen en eruit drinken.

Het is beter om contact met de percolaatsloot te vermijden en dat de hond niet in de sloot gaat zwemmen of eruit drinkt. Het water is verontreinigd (vervuild) en wordt afgevoerd naar de afvalwaterzuivering (waterreiniging). Er wordt gekeken hoe we de sloot kunnen afschermen zodat honden en mensen er niet bij kunnen.

Vraag 15: Is de voorgestelde saneringsmaatregel ook effectief voor andere stoffen dan benzeen?

De sanering zoals SWECO deze de gemeente adviseert, is dat we grondwater gaan onttrekken (eruit halen) en dat zuiveren (schoonmaken) door middel van beluchting (lucht toevoegen). Die lucht filteren we zodat het benzeen eruit gehaald wordt. Dat werkt ook voor alle andere vluchtige stoffen (stoffen die makkelijk verdampen). Stoffen die niet vluchtig zijn, zoals bijvoorbeeld PFAS, zullen daarmee niet worden verwijderd. En daarvoor zal het waarschijnlijk noodzakelijk zijn om nog een extra stap te doen, waarbij ook de organische stoffen worden verwijderd. We laten ons adviseren door SWECO. 

Vraag 16: Is er op verschillende dieptes gemeten?

Ja, bij diverse meetlocaties wordt op 13–15 meter diepte gemeten. Op andere locaties wordt op 9 meter en 2 meter diepte gemeten. De resultaten komen in het definitieve rapport.

Vraag 17: Wil de gemeente niet weten wat er in de belt (oude vuilstort) zit?

Ja, de gemeente wilde dit. Maar het blijkt onmogelijk om dat te onderzoeken. We richten ons op het grondwater onder de belt. Vanuit daar heeft de verontreiniging zich verspreid. En dat zijn de stoffen die daadwerkelijk een risico kunnen veroorzaken.

Vraag 18: Hoe wordt de sanering gefinancierd (betaald)? Wordt het geld nu gereserveerd? Wordt het geborgd (vastgezet)? Volgend jaar zijn er gemeenteraadsverkiezingen. Is zo’n reservering dan ‘verkiezingenproof’ of kan er weer een andere bestemming aangege

Er is nu 2 juli (inwonersbijeenkomst) nog geen reservering getroffen. Daar gaat de gemeenteraad over. Dat gebeurt als het definitieve rapport er is met een definitief voorstel voor de sanering. Dat gaan we begin oktober aan de raad voorleggen. Sweco heeft ook aangegeven dat de stroming (richting) van het grondwater richting de woonwijk gaat. De gemeente is verplicht iets te doen. Enerzijds is het vanuit de vergunning een ‘moetje’, maar zowel het college als de gemeenteraad wil graag dat de verontreiniging wordt gesaneerd.

Vraag 19: Waarom wordt er geen damwand geslagen zoals bij de Diemerzeedijk?

De beslissing voor sanering bij de Diemerzeedijk is aan het einde van de vorige eeuw genomen. Toen waren er maar twee opties: of alles verwijderen of volledig isoleren. De technieken zijn nu verbeterd en de gemeente laat zich adviseren door SWECO. Op basis van effectiviteit, bewezen techniek en het beperken van de overlast lijkt nu een damwand niet de voorkeursoptie. Ook is er heel globaal gekeken wat het kost om dat te doen: ca. 150 miljoen euro. Dit geld moet dan door het Rijk worden betaald. Gezien de aanwezige risico’s en dat er nog 4000 stortplaatsen zijn, wordt dat geld niet beschikbaar gesteld.

Vraag 20: Wat als het niet lukt en het benzeen verspreidt zich tot onder de woningen? Wordt er dan gecompenseerd voor de waardevermindering van mijn woning?

Er is geen reden om te veronderstellen dat het benzeen zich zover verspreidt tot onder de woningen. Mocht het wel zover komen, dan wordt het door middel van de onttrekking weer teruggehaald.

Vraag 21: Met de kennis die er nu is, zou zo'n vuilnisbelt op dezelfde manier worden aangelegd?

Nee, dat mag en kan niet meer.

Vraag 22: Waarom wordt de vuilstort niet hersteld naar een situatie volgens de huidige regels en teruggebracht in de staat voordat er gestort werd? Kortom, het zodanig maken als het volgens de huidige regels en nieuwe inzichten moet zijn?

Als de stortplaats nu zo moet worden gemaakt, moet eerst het materiaal ontgraven (uitgegraven) worden. Dan moet er vervolgens onder en aan de bovenzijde worden geïsoleerd (afgesloten). Dat is een ingrijpende maatregel, het is bekend dat de afvalstoffen niet elders naar toe kunnen. Ook is het duur.

Vraag 23: Er is aangegeven dat er aanvankelijk een grondwatermodel gebruikt was, dat niet bleek te kloppen. Nu is er een ander model. Wordt er een plan B bedacht? Als dit niet lukt, wat is er dan nog meer mogelijk? Als je het één keer fout hebt, wie zegt

Er blijft gemeten en gemonitord worden (voortdurend gecontroleerd). Daarmee kunnen we blijven controleren of het model juist is.

Vraag 24: Er werd eerder gezegd dat als je het één keer zuivert, dat het weg is. Maar moet het niet structureel worden onttrokken, zodat het nooit meer zo'n grote bel wordt?

We zijn ervan overtuigd dat het een eenmalige bel is. Door het afval in de belt is het benzeen ontstaan die zich in de noordelijke richting verplaatst. We zien dat aan de achterkant van de bel de concentraties afnemen. Als dat een continue stroom (blijvende toevoer) zou zijn, zou dat niet het geval zijn.

Vraag 25: In de tunnel onder de A9 stroomt altijd water over de weg. Hoe zit het met het water dat van de snelweg komt?

Aan de oostkant van het park wordt nog veldonderzoek verricht en worden grondwatermonsters genomen. We zullen dan ook een watermonster nemen in het tunneltje.

Vraag 26: Wanneer is de wethouder tevreden? Want met een 5,5 worden de bewoners niet blij gemaakt.

Er is aangegeven dat we het benzeen aanpakken. Door het waterpeil in de percolaatsloot te verlagen en de benzeenverontreiniging weg te nemen door sanering, gaat de verontreiniging niet meer richting de woonwijk. Hoe lager het waterpeil in de percolaatsloot wordt gebracht, hoe meer er richting de rioolwaterzuivering (waterzuiveringsinstallatie) wordt afgevoerd. Dit brengt hogere kosten met zich mee. Dat weten we. We weten ook dat er in de raad geluiden zijn om de afvoer van het water zo schoon mogelijk te laten zijn. 

Vraag 27: Hoeveel PFAS gaat er nog uit de percolaatsloot naar de rioolwaterzuivering, waar ze het er niet uit kunnen zuiveren?

PFAS (stof die moeilijk afbreekbaar is) heeft ook onze aandacht. Er wordt gekeken of dit ook uit het grondwater kan worden onttrokken.

Vraag 28: Hoelang blijft de gemeente meten? Is dat ook bepaald?

Zolang er nog niet gesaneerd wordt, gaan de metingen door. Tot aan de sanering wordt elk kwartaal gemeten. Tijdens de sanering mogelijk nog wel vaker. Dat zal opgelegd worden door de omgevingsdienst als onderdeel van de vergunning. Daarna gaan we terug naar een ander regime (afgesproken manier van meten). Dat bepalen we samen met de omgevingsdienst op basis van de resultaten.

Vraag 29: Waarom zijn er niet eerder peilbuizen aan de noordkant gezet?

Er wordt nu wel overlegd met Rijkswaterstaat om aan de noord- en zuidzijde van de snelweg peilbuizen neer te zetten. Deze zijn benodigd (nodig) voor de sanering en voor het onderzoek naar de benzeenverontreiniging.

Vraag 30: De situatie heeft ook effect op de woningwaarde. Wordt ook gemonitord welke invloed dit heeft en komt er hiervoor een loket bij de gemeente?

Deze zorg wordt herkend. Naast zorgen over de gezondheidseffecten zien we deze vraag veel terugkomen. De berichtgeving over de woonwijk draagt niet bij aan de goede en prettige naam die deze wijk heeft. Er zijn ook gesprekken gevoerd met de makelaars. Dat verslag staat op de website. Zij gaven aan dat het te kort is om te zien welk effect de situatie op de woningwaarde heeft.

Vraag 31: De kosten die de saneringen met zich meebrengen, ook op lange termijn — betekent dit dat de OZB (onroerendezaakbelasting) omhooggaat?

De kadernota (beleidsdocument) is zeer recent behandeld in de raad. Daar zit op dit moment geen OZB-verhoging in door de situatie in en rondom het Aagtenpark, ondanks dat de gemeente zware financiële jaren tegemoet gaat. Er wordt niet voorzien dat de kosten voor de sanering van het Aagtenpark de oorzaak gaan zijn van een toekomstige verhoging van de OZB.

Vraag 32: Is er enig idee wat de structurele kosten gaan worden?

Dit is afhankelijk van hoe de monitoring er precies uit gaat zien. De kosten van de monitoring zijn relatief beperkt. Vermoedelijk ligt dit in de orde van 10.000 euro tot 20.000 euro per jaar.

Vraag 33: Tijdens de televisie-uitzending van Nieuwsuur was er een moment van irritatie. Dat was toen de journalist het goedbedoelde advies gaf: “Verkoop je woning”. Bedankt voor het ‘advies’ om in deze wijk geen woning te kopen.

Met alle kennis die er toen was en nu is, is er geen reden om geen woning in de Broekpolder te kopen.

Vraag 34: Als de drain (afvoerbuis) wordt geplaatst langs de dijk, dan gaat het naar de waterzuivering. Is dat bestemd voor drinkwater? Of loopt het in een sloot?

De drain wordt aangesloten op de percolaatsloot. Van daaruit gaat het naar de rioolwaterzuivering. Er wordt overleg gevoerd met het waterschap en mogelijk moet het water eerst gefilterd worden. Bij de rioolwaterzuivering wordt het water verder gezuiverd en daarna geloosd in het Noordzeekanaal.

Vraag 35: Heeft benzeen een geur? Hoe ruikt het?

Allereerst is het ruiken aan benzeen niet gezond. Denk aan de geur die je vroeger had bij het tanken van benzine.

Vraag 36: Er is niet bekend hoeveel er gedumpt is, dus is het waarschijnlijk niet bekend hoeveel benzeen er weglekt. Er wordt verondersteld dat het om een bel gaat. Maar kunnen er meer vaten liggen die in de loop van de jaren gaan lekken en er opnieuw ver

We zien dat de concentraties aan de randen afnemen. Ook aan de achterkant van de stort. Het lijkt dat er geen nieuwe aanvoer is. Neemt niet weg dat het altijd kan dat een nieuwe verontreiniging ontstaat. Daarom blijven we monitoren na de sanering.

Vraag 37: Dat is toch een aanname? Het blijft een blackbox (onbekend gebied). We kunnen nooit uitsluiten dat het nog een keer gebeurt.

Daarom wordt er ook in de toekomst gemonitord. Door de monitoring wordt de situatie in de gaten gehouden. Mocht het weer oplopen (we gaan meer sturen op de nog te plaatsen peilbuizen dichterbij de snelweg), wordt er direct actie ondernomen, waardoor niet de situatie ontstaat zoals die nu aanwezig is.

Vraag 38: Er is een kaartje dat laat zien waar de peilbuizen staan. In de wijk waren er verschillende peilbuizen. Eén is rood, de rest groen. Kan dat verklaard worden? Zit het specifiek op één plek?

De rode buis is peilbuis 128. Hier is de interventiewaarde (grens waarbij actie nodig is) van 30 µg/l overschreden. In de andere peilbuizen ligt de benzeenconcentratie onder de limietgrens. We hebben daar op verschillende dieptes gemeten. Alleen in peilbuis 128 vinden we de benzeenconcentratie. Daarom zijn de overige peilbuizen groen.

Vraag 39: Wat opvalt is dat het onderzoek is gestart naar aanleiding van berichtgeving in de krant.

De onderzoeken naar het grondwater en de leeflaag lopen al jaren. Zie hiervoor ook de rapportages op de website. Aanleiding was inderdaad het krantenartikel van het water op de Aagtendijk en daarom wilde ook het college duidelijker weten of en wat er nu aan de hand is. De vraag is: hebt u er vertrouwen in dat die miljoen op tafel komt, met de eerdere berichten dat de besluitvaardigheid van de raad niet altijd even vlot is. Hoe zeker kunnen we zijn dat dit gaat gebeuren? Welke risico’s ziet u? Wat kunnen wij zelf betekenen?

De wethouder constateert breed draagvlak in de gemeenteraad op dit belangrijke onderwerp. De gemeenteraad heeft in september 2024 unaniem een motie aangenomen om een grootschalig onderzoek te starten. In december is door de raad unaniem besloten om geld vrij te maken voor dit onderzoek. De zorg die wordt geuit, hoopt wethouder Klaassen weg te nemen: “Ik ga als wethouder mijn stinkende best doen om dat geld vrij te maken.”

Vraag 40: Wordt er samengewerkt met de gemeente Heemskerk hierin?

Er is contact met de wethouder van Heemskerk die over milieu gaat. Ze zijn op de hoogte. Er zijn ook brieven gestuurd naar de bewoners van het Heemskerkse deel van de Broekpolder om ze te informeren.

Vraag 41: Ik vraag me af wat de interventiewaarde is?

De interventiewaarde is een grenswaarde die bepaalt wanneer er actie moet worden ondernomen: een zogenaamde interventie. Het cijfer voor benzeenverontreiniging in het grondwater is 30 µg/l (microgram per liter). 

12 juni 2025

Kan het kraanwater in de Broekpolder vervuild zijn met benzeen?

Er is gekeken waar de waterleidingen in de wijk liggen. Dat is op ongeveer 1 meter onder het maaiveld en op ruime afstand van peilbuis 128 (het meetpunt bij het bruggetje op het Klaas Grootpad). De GGD geeft aan dat er op dit moment geen gezondheidsrisico is voor het kraanwater. De grondwaterverontreiniging wordt gemeten op 15 meter diepte en op grote afstand van de eerste drinkwaterleidingen.

Kan benzeen de waterleiding in de Broekpolder aantasten?

Er is gekeken waar de leidingen in de woonwijk liggen. Dat is op ongeveer 1 meter onder het maaiveld en op ruime afstand van peilbuis 128 (het meetpunt bij het bruggetje op het Klaas Grootpad). De grondwaterverontreiniging wordt gemeten op 15 meter diepte en op grote afstand van de eerste drinkwaterleidingen.

Kan er benzeen zitten in het water dat in de kruipruimte staat?

Het is niet aannemelijk dat er benzeen vanuit de Aagtenbelt in het water in de kruipruimte zit. De benzeenverontreiniging bevindt zich aan de zuidrand van de Broekpolder nabij het Klaas Grootpad. In de nieuw geslagen peilbuizen in de woonwijk is geen benzeen aangetroffen.

Kan er benzeendamp in mijn kruipruimte zijn?

Het is niet aannemelijk dat er benzeendamp vanuit de Aagtenbelt in de kruipruimte is. De benzeenverontreiniging bevindt zich aan de zuidrand van de Broekpolder nabij het Klaas Grootpad. In de nieuw geslagen peilbuizen in de woonwijk is geen benzeen aangetroffen.

Waarom slaat de gemeente geen damwand aan de rand van de Broekpolder om de benzeenbel tegen te houden?

Onderzoeksbureau SWECO is momenteel bezig met het onderzoek naar de benzeenverontreiniging en maakt een overzicht van mogelijke saneringsmaatregelen. Op basis van de meetgegevens kan worden gekeken wat de beste saneringsmaatregel is of welke combinatie van saneringsmaatregelen.

Waarom blijft de gemeente maar meten en ondernemen ze geen concrete actie?

Het uitvoeren van de metingen is nodig om de juiste saneringsmaatregelen te kunnen nemen. Er wordt momenteel ook onderzocht welke saneringsmaatregelen mogelijk zijn.

Waarom meten jullie niet in de Broekpolder?

Er wordt ook in de Broekpolder gemeten. Er zijn extra peilbuizen geslagen om metingen te verrichten.

Kunnen spelende kinderen die een kuil graven in aanraking komen met benzeen?

De benzeen vindt zich aan de zuidrand van de wijk nabij het Klaas Grootpad op een diepte van 15 meter. Er is geen aanleiding voor dat spelende kinderen die een kuil graven in de tuin of wijk in aanraking komen met benzeen.

Kan er benzeendamp via boomwortels naar de oppervlakte komen?

Dit is niet bekend.

Het RIVM wijst in haar advies op de literatuurstudie op de mogelijke aanwezigheid van uittredend stortgas. Wat is dat en is dat gevaarlijk voor de gezondheid van mens of dier?

Stortgas bestaat grotendeels uit methaan en CO2. Omdat de vuilnisbelt al meer dan 50 jaar niet gebruikt wordt, is de hoeveelheid stortgas zeer beperkt. Er wordt in het grootschalig onderzoek wel een meting uitgevoerd naar de aanwezigheid van stortgas.

Kun je de situatie in Beverwijk vergelijken met Lekkerkerk?

Nee. Lekkerkerk is een dorp in Zuid-Holland. In 1980 kwam het gifschandaal in Lekkerkerk aan het licht. Een hele nieuwbouwwijkLekkerkerk West met 300 woningen, bleek gebouwd op een voormalige vuilstortplaats. De vervuiling kwam aan het licht nadat een waterleidingbuis brak die aangetast was door de inwerking van agressieve chemische stoffen. Het was de eerste grote bodemvervuilingsaffaire in Nederland.

12 mei 2025

Sinds wanneer is bekend dat er benzeen onder het Aagtenpark ligt?

Dat er benzeen onder het Aagtenpark ligt is al lang bekend. In 2014 is door ingenieursbureau Wareco een monitorings- en saneringsplan opgesteld. Hiervoor is door de Provincie Noord-Holland een vergunning afgegeven. Sinds 2014 wordt het grondwater jaarlijks gemonitord. Over de uitslag van deze rapportages wordt de gemeente geadviseerd door de Omgevingsdienst IJmond. De onderzoeken worden gedeeld met de gemeenteraad. 

Hoe komt het benzeen onder het Aagtenpark?

Benzeen werd in jaren  ’60 en ‘70 op grote schaal gebruikt als grondstof in de chemische industrie. Het werd veel gebruikt als oplosmiddel voor vetten, harsen, was en oliën in fabrieken en als ontvetter voor metaal om machines en onderdelen te reinigen.

De Aagtenbelt is in gebruik geweest in de jaren ’60 en gesloten in ‘73. In deze periode is veel chemisch en industrieel afval gestort waar benzeen in zat. 

Zitten er nog andere giftige stoffen in het grondwater?

Wat er in het verleden allemaal gestort is aan chemisch en industrieel afval is onmogelijk om dit te onderzoek. Het RIVM onderstreept dit. Daarmee moet worden geaccepteerd dat de verontreinigingssituatie nooit volledig bekend wordt. Het RIVM geeft aan dat de totale toxiciteit van de stoffen die uit de stortplaats lekken groter kan zijn dan op basis van metingen aan deze gidsstoffen wordt ingeschat. In overleg met SWECO wordt hier onderzoek naar gedaan. 

Wat wordt er in de nieuwe peilbuizen bemonsterd aan de overzijde van de sloot?

In de nieuwe peilbuizen wordt het benzeengehalte gemeten. 

Wist de gemeente dat de benzeenplas in het grondwater richting de Broekpolder beweegt?

Sinds 2014 wordt het grondwater gemonitord op benzeenverontreiniging. In de winter van 2024 is geconstateerd dat in peilbuis 128 de waarde voor benzeen opliep. Omdat waardes een grillig verloop kunnen hebben, is besloten om in het najaar van 2024 en in februari 2025 opnieuw deze peilbuis te bemonsteren. Toen is geconcludeerd dat de benzeenconcentratie opliep en aan de rand van de woonwijk de benzeenpluim aanwezig is.

Klopt het dat de benzeenverontreiniging de eerste huizen van de Broekpolder heeft bereikt?

Peilbuis 128 bevindt zich aan de overzijde van de sloot aan de achterzijde van de woningen. Hier is een waarde van 50 µg/l gemeten. Het is niet aan de overzijde van de sloot, ter hoogte van de achtertuinen van de woningen, gemeten. Ook het oppervlaktewater (slootwater) is bemonsterd. Hier is geen benzeen aangetroffen.

Kan ik mijn waterpomp voor besproeien van de tuin veilig blijven gebruiken?

Ook het oppervlaktewater (slootwater) is bemonsterd. Hier is geen benzeen aangetroffen. 

Is de benzeen in het grondwater gevaarlijk voor de gezondheid van bewoners?

Hierover is contact geweest met de GGD Kennemerland. Zij geven het onderstaande aan: 

In het monitoringsonderzoek is op circa 24 meter van de bebouwing, aan de overzijde van een waterscheiding met deze bebouwing, op circa 14-15 meter diepte, bij één peilbuis, benzeen aangetroffen in het grondwater. De overschrijding van de interventiewaarde in grondwater bedraagt 1 ug/l. Het ondiepe grondwater stroomafwaarts van de limietgrens (peilbuis 127) is niet verontreinigd met benzeen. Ook in het slootwater ten noorden van peilbuis 128 is geen verhoogde concentratie aangetoond. 

Voor benzeen is de gezondheidskundige risicowaarde voor grondwater vastgesteld op 245 ug/l (bron: DCRM, 2023). Deze ligt vele malen hoger dan de gemeten 31ug/l. De gezondheidskundige risicowaarde moet worden gezien als een indicatie van het gehalte waaronder bij levenslange blootstelling geen nadelige gezondheidseffecten zijn te verwachten, waaronder ook geen aantoonbare hinder. Daarnaast biedt de gezondheidskundige risicowaarde ook bescherming aan gevoelige groepen, als zwangeren, kinderen en ouderen.

De GGD Kennemerland verwacht op dit moment geen gezondheidsrisico door de aanwezigheid van benzeen in het diepe grondwater. Ook omdat de gemeten benzeen concentratie ver onder de gezondheidskundige risicowaarde voor grondwater ligt.

Klopt het dat bij de nieuw geslagen peilbuis 201A en 201B een diepte van 12,50 – 13,50 meter is gemeten?

De peilbuis is geplaatst tot 14 m -NAP, met een filterstelling van NAP - 13,0 tot NAP -14,0. Het maaiveld ligt ter plaatse op NAP -0,5 m, waardoor de lengte van de peilbuis 13,5 m is. Het heeft geen zin de peilbuis dieper te plaatsen omdat het filter dan in de kleilaag komt waarin geen of nauwelijks transport in de horizontale richting optreedt. Het filter bevindt zich nu in de circa 3 m dikke matig grove zandlaag waarin de snelste verplaatsing van het benzeen kan optreden.

Waarom is de gemeente een nieuw onderzoek gestart?

Berichtgeving over bruin drabbig water op de Aagtendijk heeft in de zomer van 2024 voor ongerustheid over de toepassing van staalslakken in het Aagtenpark gezorgd. Het college van B&W en de gemeenteraad willen daarom voor eens en voor altijd weten hoe het zit met de verontreiniging en eventuele risico’s van de voormalige belten. En of de staalslakken bij de inrichting van het park volgens de voorschriften zijn toegepast. 

Het gemeentebestuur heeft dus besloten een uitgebreid onderzoek hiernaar te laten doen. Dit onderzoek staat los van de jaarlijkse monitoring van het grondwater. 

Dit uitgebreide onderzoek gebeurt in 5 fasen en wordt uitgevoerd door onafhankelijk onderzoeksbureau SWECO. Het RIVM en de GGD zijn als onafhankelijke adviseurs betrokken.

Zijn er al tussentijdse resultaten?

Eind maart heeft SWECO fase 2 opgeleverd: een literatuurstudie en een opzet voor het vervolgonderzoek: de veldmeting en de analyse in het laboratorium. 

Het Plan van Aanpak, alle onderzoeken en de reacties van het RIVM en de GGD kunt u teugvinden op de website van de gemeente Beverwijk.

20 september 2024

Waar komt het water op de Aagtendijk vandaan?

Op basis van het onderzoek van TAUW is de voorlopige conclusie dat het regenwater is.
(In grondwater zit een hoge waarde voor chloride, dat hebben de onderzoekers in dit water niet aangetroffen.)
In september gaat een ander bureau nogmaals uitgebreider onderzoek doen naar de herkomst van het water.

Wat heeft de gemeente laten onderzoeken?

Of het water op de Aagtendijk regenwater is dat mogelijk in contact is geweest met staalslak. Of dat het grondwater is.

Wat is het verschil tussen het onderzoek van de gemeente en van het NHD?

In beide onderzoeken heeft het lab proefmonsters onderzocht op 9 verschillende metalen. Van die 9 metalen zijn 8 hetzelfde. Het NHD heeft ook op ijzer laten onderzoeken. De gemeente heeft geen ijzer maar vanadium erbij genomen. Naast zware metalen heeft de gemeente het monster ook onderzocht op BTEXN (benzeen) en PFAS.
De gemeente heeft alleen het water op de Aagtendijk onderzocht. Het NHD heeft het water op de Aagtendijk en de ringsloot laten bemonsteren.

Waarom heeft de gemeente voor bureau TAUW gekozen?

TAUW deed al werk voor de gemeente.

Wat zit er in het water? Welke stoffen heeft men gemeten?

Onderzoeksbureau TAUW heeft het water onderzocht op stoffen, die laten zien of er contact met staalslak is geweest. TAUW heeft het monster onderzocht op: arseen, cadmium, chroom, koper, kwik, lood, nikkel, vanadium en zink. 
Om de oorsprong van het water vast te stellen, heeft TAUW ook het zoutgehalte in het water  onderzocht. Grondwater is doorgaans licht zout en zout bestaat uit natriumchloride. Een hoge chloride waarde zou duiden op zoutig water, oftewel, grondwater. Dit bleek niet het geval.   
Het bureau heeft de monsters niet onderzocht op ijzer. IJzer komt van nature voor in de bodem en het grondwater. Het is dan ook geen logische parameter voor uitloging van staalslak.

In de analyse van TAUW zijn de waarden voor alle stoffen hoger dan bij Omegam (zie schema hieronder). Omegam meet alleen in de ringsloot een waarde voor arseen, die licht boven de rapportage grens uit komt. In onderstaande tabel staan alle waarden uitgezet in microgram.

 IJzer (Fe) Arseen (As) Cadmium (Cd) Chroom (Cr) Koper (Cu) 

Kwik 

(Hg) 

Lood (Pb) Nikkel (Ni) 

Vanadium 

(V) 

Zink (Zn) 
TAUW N.v.t. <10 <0,2 <4 13 <0,1 <5 10 10 34 
Omegam weg 1500 <0,2 1,3 <2 <0,05 <2 9,5 N.v.t. <10 
Omegam Ringsloot 1700 13 <0,2 1,5 <2 <0,05 <2 4,2 N.v.t. <10 

Kan ik veilig over de Aagtendijk wandelen/fietsen?

Onderzoeksbureau TAUW heeft hier een pH-waarde van 8,5 gemeten. De GGD heeft aangegeven dat dit geen risico is voor de gezondheid.

Kan het water in contact komen (zijn gekomen) met de staalslakken?

De bovenlaag van de staalslakken is in de loop der jaren verkit tot een ondoorlaatbare laag. Daarop ligt een laag kleiachtige grond die inmiddels is ingeklonken. Hierdoor sijpelt regenwater langs de bovenlaag naar beneden.
De staalslakken liggen ca. 4 meter boven het grondwaterpeil. Dus ook is er geen contact met grondwater.
Dat staat in het eindrapport van het onderzoek van de Raadscommissie (zie hieronder).

Uit: Eindrapportage Onderzoekscommissie Aagtenbelt, 2017

Waarom liggen er staalslakken op de belten?

Het college van B&W heeft in 2014 het groene licht gegeven voor de toepassing van staalslakken. Reden was het tekort aan bruikbare grond voor de ophooglaag. Voor de inrichting van het Aagtenpark heeft de gemeente een ontwerp laten maken. De ontwerper heeft een glooiend terrein met heuvels getekend. 
Hiervoor moesten we de voormalige belten op verschillende plekken ophogen. In 2014 was er een recessie in de bouw. Daardoor had de aannemer grote moeite om de benodigde grond voor de ophooglaag te krijgen. Dat zou de aanleg van het park stagneren. Vertraging was onwenselijk vanwege de subsidietermijn. Dus heeft het college toestemming gevraagd aan de provincie om staalslak te mogen toepassen in plaats van grond. Hiervoor heeft de provincie toestemming verleend.

Waar liggen de staalslakken precies?

Kaart staalslak

Waarom heeft de gemeente de belten niet gesaneerd?

De belten zijn gesaneerd, maar niet afgegraven. Het aanbrengen van de 1 meter dikke leeflaag en de grondwatermonitoring zijn de saneringsmaatregelen. Zie hieronder. Saneren betekent dus niet dat we het afval moesten weghalen.

Uit het Nazorgplan Leeflaag Aagtenpark Beverwijk – Wareco 25-04-2018

Kunnen de staalslakken in contact komen met het afval van de belten?

Na sluiting van de vuilnisbelten zijn ze afgedekt met een laag grond van minimaal een halve meter dikte. Op deze afdeklaag, die nog overal aanwezig was, liggen de staalslakken. Er is daardoor geen contact tussen het afval en de staalslakken.

Kunnen de staalslakken in contact komen met het grondwater?

De staalslakken liggen ca. 4 meter boven het grondwaterpeil. Dus is er geen contact met grondwater.

Hoe houdt de gemeente in de gaten dat het veilig blijft in en rondom het Aagtenpark?

De gemeente let er op dat het niet te glad wordt op de Aagtendijk. Er staan ook waarschuwingsborden. En als het te glad wordt plaatsen we hekken. De Omgevingsdienst IJmond let op de monitoring van de milieu-aspecten.

Wie monitort eigenlijk de risico’s van de belten en de staalslak?

In het nazorgplan van 2018 staat beschreven hoe de gemeente de leeflaag moet monitoren en in stand houden. Ook staat daarin hoe we de benzeenverontreiniging moeten monitoren. Sinds 2016 laat de gemeente ook de staalslakken monitoren.

Wat ligt er allemaal voor afval op die belten?

Tot 1978 waren de CAIJ- en Aagtenbelt in gebruik als vuilstortplaatsen. Daar is huisvuil, bouw- en sloopafval en bedrijfsafval gestort. Op de Aagtenbelt is ook chemisch afval gestort. Er is niet precies bekend welk afval in welke mate is gestort.

Hoe zit het met het benzeen onder de belten? Gaat het benzeen richting de Broekpolder?

In het grondwater onder de CAIJ- en Aagtenbelt zit benzeen. Het grootste deel van het verontreinigde grondwater komt in de ringsloot om de belten. En stroomt vandaar naar de rioolwaterzuivering. Een klein gedeelte van het verontreinigde grondwater stroomt via het diepere grondwater in de richting van de Broekpolder. Uit jaarlijkse metingen blijkt dat het verontreinigde grondwater de Broekpolder niet bereikt. Het grondwater buigt af in oostelijke richting – in de richting van Assendelft.

Is het benzeen gevaarlijk voor de bezoekers van het park?

Het benzeen bevindt zich in het diepere grondwater onder het Aagtenpark. Het grondwater ligt overal ruimschoots onder het maaiveld. Daarom is er geen gevaar voor bezoekers van het park.

Kunnen de staalslakken met de benzeenverontreiniging in aanraking komen?

Tussen de onderkant van de laag staalslakken en het grondwater zit een afstand van minimaal 4 meter.

Wat is het Aagtenpark?

In 2007 heeft de gemeente een referendum gehouden. Daarin vroegen we de Beverwijkers wat er op de plek van de CAIJ- en Aagtenbelt moest komen. Een meerderheid koos voor een openbaar, recreatief park. Het voorstel was een vrij toegankelijk park van ruim 26 ha. met speel- en ligweiden, fiets- en wandelpaden en ruimte om te ravotten.

Hoe kan een voormalige vuilstortplaats veranderen in een recreatiepark?

De gemeente heeft een saneringsplan laten maken. De provincie Noord-Holland heeft dat in 2009 goedgekeurd. De plan is in overeenstemming met de regels, die de provincie stelt voor sanering. Saneren betekent niet dat we de belten moesten afgraven. Dat is niet nodig. Wel zijn ze afgedekt met een aantal lagen grond en wordt gemonitord op de verspreiding van verontreiniging.

Heeft deze informatie u geholpen?